Op 15 juni 1839 werd in de Sankta Eugeniakerk van Stockholm (Zweden) het kerkelijk huwelijk voltrokken tussen baron Victor de Crombrugghe de Looringhe (Brugge 11.3.1813 – Ichtegem 30.1.1849) en Herminie de Crombrugghe de Beaupré (Brugge 9.4.1813 – Brugge, 30.9.1867), dochter van Jacques de Crombrugghe (Brugge 1788 – Brugge 1852) en Anne Custis de Calvoorde (Brugge 1792 – Brugge 1855).
De bruidegom was haar volle neef. Dat werd in de familie eerder regel dan uitzondering. Haar schoonvader was baron Pie (van Pius) de Crombrugghe de Looringhe (Brugge 5.8.1782 -Ichtegem 25.12.1869) die gehuwd was met Jeanne van Ockerhout de ter Zaele (Brugge 1785 – Stockholm 1839). In het gezin De Crombrugghe-Custis waren er drie dochters en twee zonen. De oudste dochter Elisa (1812-1881) huwde in 1840 in Brugge met haar volle neef baron Emile-Victor de Crombrugghe (1809-1892), Herminie was in 1839 in Stockholm gehuwd met een volle neef en de jongste dochter Ida (1818-1891) huwde op 2 augustus 1841 in Brugge met haar volle neef Auguste de Crombrugghe (1809-1859). Een neef-nichthuwelijk kwam in die tijd in adellijke kringen veelvuldig voor. We wezen daar reeds eerder op . (zie: De Herckenrode, Brugs Ommeland., 2019, 3, p. 195-197 en op deze blog).
Baron Pius (Pie), Felix, Joseph de Crombrugghe, de vader van bruidegom Victor, begon zijn diplomatieke carrière tijdens het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden op 12.1.1816 als referendaris (secretaris) van het kabinet van koning Willem I ( 1772-1843) maar werd op 8.2.1816 al benoemd tot buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister in Denemarken. Kort daarna, op 19 april 1816 werd hij geaccrediteerd als gevolmachtigd minister in Stockholm (Zweden) waar hij op post bleef als hoofd van de delegatie tot 1 april 1841. Op 22 mei 1841 werd hij opgenomen als Commandeur-Grootkruis in de Orde van de Poolster. De toegewijde orangist werd dus ook bedankt door Karl XIV (Jean-Baptiste Bernadotte), Koning van Zweden. Hij bleef dus in Nederlandse dienst na de onafhankelijkheid van België (1830) en was nog kortstondig in diplomatieke dienst van Koning Willem II. Willem I overleed weliswaar in 1843 maar abdiceerde in 1840. Hiermee zijn de omstandigheden geschetst en de aanwezigheid in Stockholm verklaard.
In 1842, hij was toen zestig jaar, kocht hij het domein “Rosendahl” (oppervlakte 7 hectare) in Ichtegem (West-Vlaanderen). Deze naam was geïnspireerd op “Rosendahls Slott”, de zomerresidentie van de Zweedse koning. In 1847 kwam hij in dienst van Koning Willem II die hem op 19.12.1847 opnam in de Luxemburgse adel met de titel van baron overdraagbaar op alle afstammelingen. Koning Willem I had Pie al geadeld op 21.7.1816 als baron maar die titel was toen alleen overdraagbaar bij eerstgeboorte. Hij heette sindsdien De Crombrugghe de Looringhe. De adelgunst in 1847 was een mooie noodgreep en beloning voor iemand die in 1830 de Nederlandse nationaliteit verwierf en nooit Belgische baron kon worden. Wellicht hield dit ook verband met het feit dat Nederland in 1848 de adelstand staatsrechtelijk zou afschaffen. Luxemburg was in personele unie verbonden met Nederland tot aan het overlijden van Koning Willem III in 1890. Hij overleed in zijn kasteel in Ichtegem op 25 december 1869.
Sankte Eugenia en Joséphine de Beauharnais
Victor en Herminie trouwden op 15 juni 1839 in de Sankta Eugeniakerk van Stockholm. Die kerk werd pas gebouwd in 1837 en was de eerste katholieke parochiekerk sinds de Reformatie in Zweden. Tot 1781 bleef de katholieke kerk in Zweden strikt verboden maar kreeg in 1783 voor het eerst een apostolisch vicariaat. De Rijksdag brak in 1527 de contacten met Rome af; het episcopaat ging over naar het lutheranisme. Door de Uppsala Synode van 1593 werd het lutheranisme de enige toegestane godsdienst. De Tolerantie Act uit 1781 voorzag weliswaar vrijheid van godsdienst maar dat gold alleen voor christelijke immigranten. Vanuit pragmatisch oogpunt viel het personeel van de gezantschappen (zeg maar ambassadepersoneel) daar automatisch onder. Zo ook de katholieke familie De Crombrugghe. Pas bij edict van 1860 werd dit ook van kracht voor alle Zweden.
Een belangrijke rol in de emancipatie van de katholieken speelde Joséphine van Leuchtenberg of Joséphine de Beauharnais (Milaan 1807 – Stockholm 1876), koningin van Zweden en Noorwegen van 1844 tot 1859. Zij was de oudste dochter van de Franse generaal Eugène de Beauharnais, hertog van Leuchtenberg. Joséphine zal in 1823 huwen met Oscar (Parijs 1799 -Stockholm 1859) de kroonprins van Zweden, die als Oscar I in 1844 op de troon zal komen. Hij was de tweede koning uit het huis Bernadotte. Joséphine was vroom katholiek en stelde de achterstelling vast van het katholicisme in Zweden en Noorwegen (Noorwegen kwam in 1814 in Zweedse handen en werd pas in 1905 een onafhankelijke staat).
Door haar inspanningen werd op 16 september 1837 de Sankta Eugeniakerk gesticht als eerste katholieke kerk in Scandinavië sinds de Reformatie. Officieel werd de kerk genoemd naar de Heilige Eugenia (700-735), abdis van het klooster Mont Sainte-Odile in de Elzas. De Zweden hielden de Elzas bezet van 1632-1634 tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648). Maar het was voor iedereen duidelijk dat het eerder een eerbetoon was aan Joséphine Maximilienne Eugénie Napoléone de Beauharnais (bij aankomst in Stockholm werd zij wel verplicht om de naam Napoléone te schrappen !). Zij beschouwde het zelf als een eerbetoon aan haar vader Eugène de Beauharnais (1781-1824) en aan haar dochter Eugénie (1830-1889). Joséphine zal in 1856 ook de St. Olavkerk, de eerste katholieke kerk van Noorwegen sinds de Reformatie, helpen oprichten in Christiana. Het apostolisch vicariaat dat in 1783 werd opgericht werd pas in 1953 bisdom Stockholm, dat het gehele grondgebied van Zweden beslaat. Er zijn in Zweden minder dan 2% katholieken. Dit bisdom valt onder het rechtstreeks gezag van de Heilige Stoel. Wegens modernisering van de binnenstad van Stockholm werd in 1968 de oude Sankta Eugenia afgebroken. In de plaats kwam in 1982 een nieuwe kerk met dezelfde naam naast de voormalige Koninklijke Tuinen naar ontwerp van de Deense architect Jörgen Kjaergaard.
De familie De Crombrugghe deelde in Stockholm lief en leed. Het huwelijk van Victor en Herminie vond plaats op 15 juni 1839 maar enkele maanden later op 13 augustus 1839 zal zijn moeder Jeanne van Ockerhout de ter Zaele in Stockholm overlijden in de leeftijd van 54 jaar. Op 12 maart 1841 werd Georges-Jules, de eerste zoon van Victor en Herminie geboren in Stockholm. Deze zal later op 21.7. 1922 overlijden in Brugge waar hij van 1876-1899 schepen was en katholiek senator van 1882-1900. Hij bezat de Luxemburgse nationaliteit. In 1868 liet hij zijn barontitel bevestigen en werd in de Belgische adel opgenomen nadat hij zich had genaturaliseerd tot Belg. Hun tweede zoon Oscar werd niet meer in Stockholm geboren maar in Brussel op 27.4.1842. Weduwnaar Pie de Crombrugghe verloor zijn vrouw in 1839 en zijn zoon Victor in 1849. Die werd slechts 35 jaar oud en overleed in “Rosendahl” in Ichtegem. Geschiedenis is ook het omgaan met het verdriet van een ander.
Willy Dezutter